Çene Cerrahisi
Çene Cerrahisi Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Çene cerrahisi başta ağız ve dişlere bağlı kistler tümörler gibi patolojilerin yanı sıra diş ve çene kırıkları çene kemiği içinde gömük kalmış dişlerin çıkartılması veya sürdürülmesi, protez yapımına yardımcı olmak için ağzın sert ve yumuşak dokularında yapılan düzeltmeleri içermektedir. Çene-yüz bölgesi ağrıları, alt çene eklemi hastalıkları tükürük bezi rahatsızlıkları da çene cerrahisinin çalışma alanı içindedir. Aynı zamanda bazı sistemik hastalıkların ağız içerisindeki belirtilerinin saptanması ve tedavisi de çalışma alanına girer.Son yıllarda diş hekimliğinde sıklıkla uygulanan implantların çeneye yerleştirilmesi, implant için yeterli kemiğin bulunmadığı durumlarda kemik greftleri konulması gibi ileri implant cerrahisi uygulamaları da yer almaktadır.
Çene Cerrahisi
Çene cerrahisinin çalışma alanı içinde olan diğer bir konu ise, doğumsal veya sonradan gelişen çene yüz anomalileridir. Bunlar arasında sıklıkla rastlanan dudak-damak yarıkları, alt veya üst çenenin ileride veya geride konumlanması nedeniyle çiğneme fonksiyonunun ve estetiğin bozulduğu durumlar gelmektedir.
Tanı yöntemleri
Çene cerrahisinde röntgen gibi geleneksel tanı yöntemlerini kullanıldığı gibi tomografiyle desteklenen ve hastanın birebir ölçüde üç boyutlu kemik modelinin elde edildiği ileri tekniklerde kullanılmaktadır. Bu sayede ameliyat öncesinde kesin tanı konularak operasyon planı tam olarak yapılabilmektedir. Tanı ve tedavi sırasında başarılı olmak için ortodonti gibi diş hekimliğinin diğer uzmanlık alanlarıyla da birlikte multidisipliner çalışılması gerekmektedir.
Tedavi Yöntemleri
Ağız diş çene hastalıkları ile ilgili cerrahi işlemler lokal anestezi (bölgesel uyuşturma) altında yapılabileceği gibi, genel anestezi altında da uygulanabilmektedir. Hastalar, büyük cerrahi işlemler sonrası yatışları yapılarak gözlem altında tutulmaktadır. Cerrahi işlemlerin uygulanmasında hastaların konforu, var olan hastalıkları, tedaviden duydukları kaygı ve korku öncelikle dikkate alınmakta ve hastalar buna göre tedavi edilmektedir.
Çene Eklemi Hastalıkları ve Tedavisi
Temporomandibuler Eklem (TME , Alt çene eklemi ) ve/veya çiğneme kaslarını tutan ağrı ve fonksiyon bozukluğu sendromudur. Eklem yüzeyi ve disk arasındaki uyum bozulmuştur. Çene eklemi bozuklukları, günümüzde yaygın bir kesimi etkisi altına almış durumdadır.
TME bozukluklarının belirtileri nelerdir?
TME bozukluklarının belirtileri
- Ağız açma sırasında ağrı
- Ağız açıp kapatırken gıcırdama, klik, tıkırtı sesi
- Ağız açmada kısıtlılık veya kilitlenme
- Boyunda ağrı veya sertlik
- Baş ağrısı (Migren ağrısı ile karıştırılır)
- Çiğneme sırasında ağrı
- Yüzde ağrı
- Dişleri birbiri üstüne kapatırken ağrı
- Çiğneme sırasında çenede yorgunluk hissi
- Genellikle sabahları kalkınca çeneyi açmada güçlük ve ağrı
- Esnemede zorluk
- Kulak ağrıları
- Kulaklarda çınlama, gürleme benzeri sesler
- Üst ve alt dişlerimizin birleşme şeklinde ani değişiklik
- Yüz kaslarındaki hiperplaziye bağlı olabilecek yüzde asimetri
- Ağız açma sırasında çenede deviasyon (kayma)
- Kulakta tıkanma hissi ve basınç
Alt Çene Eklemi Fonksiyon Bozukluklarının Nedenleri
Alt Çene Eklemi Fonksiyon Bozukluklarının Nedenleri Nelerdir?- Semptomların tedavisi
- Altta yatan nedenin tedavisi
- Hazırlayıcı faktörlerin ortadan kaldırılması
- Patolojik etkilerin tedavisi
Tedavi Seçenekleri
Alt Çene Eklemi Fonksiyon Bozuklukları Tedavi Seçenekleri Nelerdir?- Hasta eğitimi ve koruyucu tedavi
- Splint tedavisi
- İlaç tedavisi
- Egzersizler
- Fizik tedavi
- Manipülasyon
- Psikiyatrik destek
- Geç kalınmış vakalarda ileri tedaviler (Cerrahi vs.)
Tedavi Sürecinde;
Alt Çene Eklemi Fonksiyon Bozuklukları Tedavi Sürecinde Yapılması Gerekenler Nelerdir?- Eklemler üzerindeki yükün azaltılması çok önemlidir. Hastanın stresten uzaklaştırılması gerekir.
- Sakız çiğnenmesi, çeneyi yoracak sert gıdalar yenmesi yasaktır.
- Esnerken, hapşırırken ağız aşırı açılmamalı, çene elle desteklenmelidir.
- Isırma hareketi kesinlikle yasaktır, besinler küçük parçalar halinde ağza alınır.
- Tek taraflı çiğneme yapılmamalıdır, besinler her iki tarafta da çiğnenmelidir.
- Ağrının çok olduğu durumlarda, doktora başvurma sürecine kadar; ağrı kesici,kas gevşetici ve antienflamatuar ilaçlara başvurulabilir.
Tedavi sürecinin sonunda;
Alt Çene Eklemi Fonksiyon Bozuklukları Tedavi Süreci Sonunda Yapılması Gerekenler Nelerdir?>- Erken ve patolojik tüberkül temasları düzeltilir.
- Kapanış kontrol edilir, gerekiyorsa hasta ortodonti bölümüne sevk edilir.
- Diş eksiklikleri varsa protetik tedaviler yoluyla giderilir ve nötral bir kapanış sağlanır.
- Diş sıkma veya gıcırdatma devam ediyorsa, psikiyatri konsültasyonu istenir.
Son olarak ,unutulmamalıdır ki: TME Disfonksiyonlarının tedavisi öncelikle hasta uyumu olmak üzere, mültidisipliner bir yaklaşımı gerekli kılar. TME uzmanının uygulayacağı tedaviyle birlikte, fizik tedavi uzmanı, psikiyatrist, nörolog konsültasyonunu da gerektirebilir.